ЦГК: Најмногу пари на забавни манифестации трошат општините Кавадарци, Струмица, Штип, Кисела Вода и Велес

Најмногу пари за забавни манифестации потрошиле општините Кавадарци, Струмица, Штип, Кисела Вода и Велес, покажа последното истражување за трошоците за забавни манифестации на општините во Македонија, со народни пари, спроведено од страна на Центар за граѓански комуникации. Велес е во оваа група на општини со „највисоки трошоци од општинскиот буџет за забава“ поради петтото место со потрошени 48.567 евра во 2023 година и со десеттото до октомври, годинава, со потрошени 33.530 евра. Од Вардарски плански регион најмногу пари потрошила Општина Кавадарци или вкупно 156 илјади евра, минатата година, додека годинава 202.098 евра додека годинава се појавува и Општина Неготино со потрошени  34.430 евра.

Лани општина Велес за велешката „Питијада“ потрошила 43.317 евра и тоа е причина за рангирање на седмо место на листата од вкупно деветте „Најскапи манифестации во 2023 година“ додека годинава е на деветото место со потрошени 30.000 евра.

Воглавно исплатата на хонорарите на пејачите ги прават овие манифестации скапи. Така годинава Хари Мата Хари од Општина Неготино добил 19,5 илјади евра, а веднаш зад него е пејачот Саша Матиќ кому Општина Велес му исплатил 17 илјади евра. По 13 илјади добиле домашната пејачка Бојана Скендеровски, од Општина Неготино; групата С.А.Р.С. од Општина Велес и пејачот Петар Грашо од Општина Градско. Минатата година домашната група „Меморија“ добила 12 илјади од Општина Велес.

„Кога станува збор за поединечните манифестации или изведувачи, не сите општини кажуваат колку пари, поединечно, ги чини некоја манифестација, или изведувач. Некои општини ги кажуваат трошоците за сите манифестации заедно, или пак, за сите изведувачи заедно затоа што „најмуваат“ фирма на којашто ѝ ги префрлаат сита пари, а таа потоа ги организира манифестациите и ги плаќа изведувачите,“ констатира Центар за граѓански комуникации.

Во Анализата на истражувањето,исто така, констатирано е дека општините различно ја спроведуваат набавката на овие услуги, но главно се наоѓаат начини да не се спроведат целосно Законот за јавни набавки и некоја од транспарентите постапки.

„Набавките на така наречени „посебни услуги“, во кои спаѓаат ваквите манифестации, се исклучени од Законот за јавни набавки доколку нивната вредност е до 10.000 евра. Овде спаѓаат во услугите за организирање културни настани, фестивали, забави, саеми и панаѓури. За нив единствено се објавува т.н. поедноставено известување за склучен договор. Доколку вредноста на овие услуги е поголема од 10.000 евра, може да се примени постапка со преговарање без објавување оглас, да се објави оглас за јавна набавка или, пак, да се објави претходно информативно известување во кое ќе се наведе дека договорите ќе се доделуваат без натамошно објавување, но со покана за заинтересираните фирми да го изразат својот интерес.

Сепак, има општини коишто на ваков начин избираат само фирма којашто ќе ја спроведе манифестацијата или, пак, цела годишна програма во која што се опфатени неколку манифестации. Потоа, и плаќањето оди целосно преку таа фирма, без да се знае колку поединечно чини некоја манифестација или поединечен изведувач.

Некои општини, пак, делегираат надлежност на фирми, најчесто маркетинг агенции, за организирање на ваквите настани. И во овие случаи не се обелоденуваат информации за поединечното чинење на секоја манифестација, ниту за исплатените суми на поединечните изведувачи,“ пишува во истражувањето на ЦГК.     

Центар за граѓански комуникации дообјаснува дека од 81 единица на локалната самоуправа, само 50 општини имаат вакви трошоци, додека 29 одговорија дека немаат. Две општини, Ѓорче Петров и Тетово не доставија информации, ниту по доставените барања, ниту по решенијата од Агенцијата за слободен пристап до информации од јавен карактер, додека Охрид тоа го стори само за трошоците во 2024, но не и за 2023 година.

Од податоците на општините коишто не кажуваат колку пари ги исплатиле поединечните настапувачи, туку само вкупната сума што ја исплатиле на фирмата организатор, произлегува дека најмногу пари добиле неколку домашни фирми.

Прва годинава е Иноватива груп, која за организација на четирите забавни манифестации во текот на годината, од Општина Кавадарци добила 202.098 евра. Втора е Спектаклум ДООЕЛ која за организација на забавни манифестации во две општини, Кисела Вода и Вевчани, годинава добила 84.715 евра. Следна е Скендеровски продукција која за организација на 4 манифестации во Битола, Гевгелија, Крива Паланка и Свети Николе добила од соодветните општини вкупно 35.203 евра.

Убавка Јаневска