Како шеќерот и мастите создаваат зависност?

Поголемиот дел од храната денес се произведува со цел да биде неодолива за нас. Експертите велат дека ваквиот начин на производство на храна има долгорочни здравствени последици.

Кога зборуваме за зависност, обично мислиме на пушење, алкохол и дрога. Но, постои уште една зависност која погодува дури 14 отсто од возрасните и дури 12 отсто од децата: Зависноста од храна.

Понекогаш се чини невозможно да ги избегнеме слатките кои нè искушуваат со шеќерот, особено за време на празниците. Експертите сега потврдуваат дека тоа е повеќе од само впечаток.

Преработената храна ја користи нашата биологија за да не принуди да ја јадеме повеќе.

„Не сфаќаме дека ова навистина ги убива луѓето толку многу како алкохолот и тутунот. Прекумерното консумирање на преработени прехранбени производи доведува до смрт, но тоа може да се спречи“, вели Ешли Герхарт, вонреден професор по психологија на Универзитетот во Мичиген и член на истражувачкиот тим кој ги дал најновите проценки за распространетоста на зависноста од храна во март 2022 година, пишува National Geographic.

Експертите постојано ги истражуваат зависностите од храна и постојано поставуваат нови прашања за тоа што можеме да направиме за да ја спречиме оваа потреба – и да спасиме животи.

Што му прави храната на нашиот мозок?
Храната влијае на нашиот мозок на многу сложени начини, а еден особено важен е ослободувањето на допамин. Како, на пример, лековите кои предизвикуваат зависност, јадењето храна ослободува допамин, што го зголемува задоволството. Тоа нè поттикнува да повторуваме однесувања што ни помагаат да преживееме. Колку повеќе допамин се ослободува, толку е поголема веројатноста да го повториме однесувањето.

„Кога јадеме масти и шеќер, сензорите во устата испраќаат порака за ослободување на допамин во стриатумот, дел од мозокот поврзан со движењето и наградувачкото однесување. Но, тој орален сетилен процес е само дел од приказната“, вели Александра Дифелисантонио, доцент на Институтот за биомедицински истражувања Фралин во Вирџинија.

Во цревата има и секундарен сензор кој ги регистрира мастите и шеќерот, сигнализирајќи му на мозокот да ослободи допамин во истиот регион.

Иако истражувачите сè уште откриваат како точно сигналот за шеќер доаѓа од цревата до мозокот, како сигналот за маснотии доаѓа од цревата до мозокот е добро документиран. Кога маснотиите се откриваат во горниот дел на цревата, пораката се пренесува од вагусниот нерв, кој контролира неколку несвесни функции како што се варењето и дишењето.

Храната богата со масти и шеќер може да го зголеми допаминот во стриатумот за дури 200 проценти над нормалното ниво – слично на она што се гледа со никотинот и алкохолот. Конкретно, една студија покажа дека шеќерот го зголемува нивото на допамин за 135 до 140 проценти, а друга студија покажа дека мастите ги зголемуваат за 160 проценти, иако е потребно подолго време за да се активира.

Кокаинот, на пример, може тројно да го зголеми нормалното ниво на допамин, додека метамфетаминот може да го умножи нормалното ниво на допамин 10 пати.

Дума.мк