Слободан Ќириќ – Цоро: Ќе дојдам повторно во мојот роден Велес и пак ќе викнам – Акцијаши збор !

На еден месец од Мисисага – Канада, се врати во Велес и веднаш успеа да ги собере старите акцијаши и вечни младинци. Тој им закажа средба на која дојдоа сите поканети другари и другарки. Се сретнаа во ресторан бидејќи беа само дел од илјадниците кои пред три, четити или пет децении од Велес заминуваа во бригади, ја градеа тогашната татковина и назад на својот град му се враќаа како ударници. Сите беа ентузијасти и волонтери. Само еден меѓу нив беше Слободан Ќириќ – Цоро, велешанецот кој од Шорка бич се обиде да направи Ада Циганлија, позабавно да биде на градскиот базен, поеуфорично бодрењето на градските клубови во спортската сала. Тој пред петнаесет години, со два куфери, замина од Велес во Америка. Сви нова седалка во Канада. И издржа деценија ипол да не го види родниот град а кога му се врати веднаш ги повтори организациските способности. Го прашав за што разговараа старите акцијаши и вечни младинци а Ќириќ одговори:

„ За што може да разговара авангардата на Велес, на велешани, освен за младинскиот активизам и ентузијазам. Ние во наше време одевме секаде каде што и требавме на нашата земја а тоа беше изградбата. Има ли нешто повозвишено од тоа, волонтерски да учествуваш, да оставиш дел од својата младост во изградба на железнички пруги, автопати или некои други инфраструктурни објекти. Тоа за нас не беше никаков проблем и ние одевме и градевме со срце и душа.“

Ќириќ призна дека воопшто не било едноставно по петнаесет години,поминати на печалба, да си ги видиш пријателите.

„Во првиот момент кога доаѓаа, бидејќи јас прв стигнав пред стоковната куќа НА МА, а Гане Лопатарот веднаш по мене, па потоа еден по друг и останатите младински активисти и поранешни акцијаши, солзи ми навираа на очите. И мене и нив. Токму тие солзи не потсетуваа на нашето младинско дружење. Штом се собравме веднаш падна договор да направиме мини акцијашка бригада од поранешните млади а денес стари акцијаши, скоро сите ударници, кои на градот му ги носеа највисоките во тоа време признанија од работните акции ширум поранешна Југославија. Затоа Велес беше еден од најуспешните акцијашки градови во тогашната држава. Љупче В`чков веднаш го превзеде командувањето, не построи во строј и не преброи. Колку бевме толку бевме а јас сметам дека тоа е само почеток на нашето понатамошно дружење во кое ќе ги превземеме организационите активности за да ги собереме сите кои порано биле на младинска работна акција, не зависно дали тоа било еднаш или повеќе пати, бидејќи знаете дека ги има илјадници во Велес, “ рече Ќириќ.

– Тоа значи дека повторно ќе дојдеш овде а што виде по петнаесет години во твојот Велес?

„Стигнав на големиот христијански празник Велики Петок и прво што сторив беше посетата на вечните почивалишта на голем број мои пријатели кои за жал прерано не напуштија. Од црквата Свети Спас преку Свети Пантелејмон до новите гробишта во Раштани. Таму си ги најдов пријателите и им оддадов лична почит со голема емоција.И морам да кажам, бидејќи како авангарда не смеам да премолчам, уште вечерта на Велика Сабота додека бев во соборната црква се разочарав од изгледот на санитарниот чвор. Во него немаше светилка која чини педесеттина или сто денари. Наредните денови видов дека мојот роден град добил малку шминка, некои фасади се бојадисани. По десет години одкако е затворена Топилницата има почист воздух а на градските улици поставени некакви не впечатливи корпи за смет. Го забележав сообраќајниот метеж и не ми забележувајте ако ви кажам дека ме потсети на Истанбул а не на мојот роден град. Сакам да кажам дека ни е до Топилницата ни до кантите туку станува збор за метлата и луѓето .“

Ако ништо не се сменило тука значи дека нема за што да тагуваш. А како е таму од каде што доаѓаш по петнаесет години?

„Дека тагувам по мојот град е вистина и не само јас туку сите ние кои сме таму далеку во Америките. Точно кажавте, јас заминав од Велес со две куферчиња и тоа за таму воопшто не е важно. Ако целта е да создадеш нов живот потребно е да сакаш да работиш. Тоа беше пресудно и за нас, за мене, сопругата и децата и ни овозможи да си направиме нова седалка. Ја направивме во Мисисага, на дваесет километри од Торонто, каде живеат 850 илјади жители и 36 години имаа ист мајор или градоначалник поточно жена, која се откажа од функцијата на деведесет и три годишна возраст. Ако се кандидираше повторно ќе ја изберевме. Но, не сакаше да биде функционер ама остана одличен хокеј играч. Пред некоја година размислував да ја донесам во Велес, да ја запознаам со моите пријатели и да го промовирам нејзиното живото мото дека годините не се никаква пречка ако човекот има дух и сака нешто да стори. Ние треба да учиме уште многу, многу од развиените земји и демократии,“ рече Ќириќ.

Неговото семејство е едно од сто дваесетте велешки семејства кои живеат во или околу Торонто. Според последните статистички показатели на Емиграционото биро во Канада таму во изминатите години седалка свиле веќе околу 46 илјади Македонци. Ги има повеќе, мислам помеѓу педесет и шеесет илјади, млади, високообразовани а дел од нив се велешани кои се снајдоа, работат и имаат свој живот, вели Ќириќ.

„ Канада е мултиетничка земја, на претежно млади луѓе. Македонската дијаспора е добро прифатена и веќе ситуирана. Тоа е едната , мило ми е кога ќе видам таму велешани а другата страна на медалот е што ми е криво бидејќи мојот роден град се празни.“

На моето прашање дали додека престојува во Велес го посети Шорка бент, Градскиот базент и спортската сала, Кириќ се потсети на неговиот проект од брегот на Вардар, кај велешката населба Шорка, да создаде копија на Ада Циганлија. Си спомна како во тоа време, пред скоро две децении, неговата идеја ја поддржа првиот човек на фабриката за производство на конци Ветекс, Јордан Галев и помогна со осветлувањето на плажата каде велешани почнаа да доаѓаат но не да се капат туку да рекреираат и да се забавуваат додека им пееше македонската естрада. Таму голем дел од посетителите за прв пат во Велес имаа можност да го пробаат специјалитетот „Жабји батаци“.

„Ја посетив спортската сала. Ми ги врати спомените на колегите со кои почнавме да работиме во работната организација Спортско рекреативен центар 25 Мај, како што беше мојот драг упокоен пријател Дане Анастов. Потоа спомените за работата со Јове Павлов, Кире Раковски, Таска Атанасова, Димче Митрев – Замбата и секако неизбежниот Џоди. Работевме со голем ентузијазам и благодарение на тоа што не прашувавме колку ќе изнесува нашата плата се ширевме, го превзедовме и градскиот базент каде што неколку години бев раководител па успеавме да го отвориме првото летно диско кое го посетуваа три илјади млади луѓе, во една вечер. Сега видов дека во салата се наоѓаат истите столчиња што ние и стручните служби на тогашниот Јадран од Загреб ги монтиравме. Подлогата на теренот за игра ја смениле а за фасадата да не зборуваме. Иста слика и на базентот, само некои мали украсни содржини се нови. Би сакал да видам подобри услови кога наредниот пат ќе дојдам во Велес“ рече Кириќ.

Го прашав, дали тоа ќе биде вгодина?

„Ме познаваш, кога еднаш ќе исчекорам тогаш тоа значи дека повторно се подготвувам за нешто ново. Дојдов годинава и планирам повторно да дојдам вгодина. Мислам дека не сум го дал последното нешто од себе за мојот роден град. Планирам да направам нешто големо, спектакуларно, народно. Но, сега не откривам ќе видиш вгодина,“ рече Кириќ.

На заминување сосема кратко најави дека изненадувањето ќе биде поврзано со акцијашката традиција на градот. На тој чекор го поттикна неговото учество на 17 сојузни и републички работни акции кои му ги донесоа најголемиот број на пријателства, од Триглав до Гевгелија, во бригадите во кои почна како носач на вода и заврши како заменик или командант.

Убавка Јаневска