Захариева: Бугарија сака гаранции со кои се признава историската вистина

11.12.2020

Одлучувачкиот фактор што ја доведе бугарската влада до одлуката да одбие да го прифати почетокот на преговорите за пристапување во ЕУ на Северна Македонија е недостатокот на „гаранции за добрососедски односи и имплементација на билатерални договори“,изјави бугарската министерка за надворешни работи Екатерина Захариева за германскиот јавен сервис АРД.

Шефот на бугарската дипломатија се повикува на Договорот за пријателство и добрососедство потпишан во 2017 година меѓу Софија и Скопје. Договорено е, меѓу другото, да се формира заедничка комисија од историчари за решавање со консензус на постојните спорни историски прашања меѓу двете земји. Задача во која историската комисија не успеа.

„Бугарија сака да се признае историската вистина. Ова не беше проблем за Северна Македонија кога го потпиша договорот – заедничка историја што ќе не обедини, а не да не раздели. Ова е целта. Ние не велиме „Овие херои се само наши“, туку „Овие херои се заеднички“. Ова е модерно размислување на две земји, особено ако сакаат да бидат заедно во Европската унија“, рече Захариева.

Во Бугарија широко се верува дека јазикот на соседната земја е бугарски дијалект, а не независен јазик. Развиен е само по создавањето на Југославија во 1945 година и вградување на денешната територија на Северна Македонија во новата држава Југославија под влијание на тогашното комунистичко раководство. Покрај тоа, Бугарија ги отфрла дефинициите како „македонски“ и „северномакедонски“ и инсистира на зборување за „официјалниот јазик на Република Северна Македонија“. Ова, од своја страна, наиде на силно противење од Северна Македонија, особено откако два милиони жители на оваа балканска земја, кандидат за членство во ЕУ од 2005 година, го сменија името на нивната земја во „Северна Македонија“ пред само две години во избегнете вето на Атина за пристапување во ЕУ во врска со спорот за името со Грција, се вели во извештајот, пишува АРД.

Бугарија исто така се залага за промена на учебниците во Северна Македонија. Во своето интервју за АРД, министерката за надворешни работи Захариева го даде следниот пример: „Во учебниците по историја во Република Северна Македонија, Бугарите сè уште се претставени како фашисти. Како би се чувствувале ако 75 години по завршувањето на војната, некој ве опише како фашист?

Понатаму во разговорот, бугарската министерка во два наврати ја образложува потребата од вметнување на бугарските барања во Преговарачката рамка, иако тоа беше одбиено од актуелниот претседавач со ЕУ, Германија.

„Не сакаме да ја блокираме Северна Македонија. Но доколку во Преговарачката рамка немаме никакви гаранции, невозможно е да се каже ‘да’. Сеедно дали од сегашното или идното претседателство на ЕУ, доколку нашите предлози бидат ставени за дискусија во Преговарачката рамка, Бугарија ќе биде во можност да каже ‘да’.”

Мите Јаначков