Данов: Повторно за мојот сосед, за Кочо Солев!

Објавено на 3 мај, 2021 во 18:16
Кочо Солев Рацин

                Повеќе од 30 години го истражувам Кочо Солев Рацин, но не само преку неговото творештво, како што прават многумина, туку јас ја барам вистината за тоа како и зошто е убиен еден од најголемите македонски поети и револуционери, човекот чие значење за македонската литература, но и историја, e големо.

                 И да бидам искрен кога е во прашање Рацин, за тоа што го истражувам освен како сограѓанин секој пат ме поттикнувала и соседската или како што ние велешани велиме комшиската нишка бидејќи и Кочо Рацин и јас, ние двајцата, потекнуваме од „Солено чаешмиче “ велешко маало под Којник.

                Повеќемина од Вас биле во родната куќа на Кочо во Велес; од портата се влегува во широк трем, а во очи веднаш паѓа големата плаво – зелена карпа која го крепи јужниот ѕид на куќата. Оваа карпа се искачува нагоре по ридот и завршува во „потонот“ на соседната куќа. Тоа беше мојата родна куќа. Веќе не постои.

                Во овој потон ми беше страв долго време да влегувам, освен ако некој не ја запали сијалицата внатре. И тогаш карпата изгледаше голема, а баба ми велеше дека тоа ни е маалската врска и „ курумот“ со соседите.

                Куќата беше типично велешка, двоспратна, со голем дрвен чардак и надворешни, дрвени скали. Имаше голем двор, со повеќе родни дрва и мала бавчинка во која се садеа нане, босилек, лукче, кромитче, лути чувчиња и магдонос. Баба ми сушеше мирудија, но и искатени кајсиии, чиј мирис го паметам до ден денешен.

                На јужната страна кон соседот, дедо  Славејко Галапчарот, дворот беше ограден со камен ѕид на кој имаше „капиџик“, мала вратничка за комуникација со соседите. Е, тука го замислував Рацина како поминува, бидејќи ми кажуваа дека тој често преку тој „капиџик“, бегал пред  потерите на српските џандари. Од нашата порта се излегуваше на улицата која води кон Којник, па преку Бузаана, правец на Вршник.

                Во сокачето спроти нас живееше дедо Страшо Дертлија, грнчар, со неговата жена Донка. Кај нив за прв пат  научив што е грнчарство, а на нас маалските деца ни беше дозволено да напраиме и по некој предмет од глината.

                Дедо Страшо беше црвен во лицето, но и во срцето; тој беше врсник со Кочо и раскажуваше по нешто за нивната младост. Како маалски другари заедно тргнале на училиште во „Св.Кирил“, а подоцна на занает кај  Ќускиови, подолу во маалото. Има многу фотографии од нив двајцата и нивното друштво, но јас имам и некои посени фотографии , кои  сеуште љубоморно ги чувам.

Рацин и Страшо Дертлија во грнчарската работилница на Ќускиови во Велес

                Во основно училиште наставничка по Македонски јазик ми беше познатата велешка и македонска поетеса Македонка Јанчевска. Од неа ја учев поезијата на Рацин. Во сеќавање засекогаш ми остана нејзината маестрална изведба на песната  „Очи“ од Ацо Шопов. Неповторливо искуство.

                Во Гимназија, во трета и четврта година Македонски јазик и литература ми предаваше еден многу интересен човек, професор Кире Костов или „Мали Кирац“ како што го викавме. Мал по раст, но со големо срце, овој човек со часови и денови можеше да спори за Рацин, да раскажува свои приказни, кои ги црпеше од современиците на Рацин. Каде и да слушнеше дека некој знае интересна приказна за Кочо или му бил другар, близок или соборец, професор Костов со својот велосипед веднаш го бараше и посетуваше, разговараше и запишуваше. Тој издаде и две книги на  тема: „Рацин“, што секогаш ќе ми бидат драго четиво.

                Впрочем, мојата посветеност на истражувачката работа му ја должам токму нему и тој секогаш ќе биде мој идол во посветеноста кон Рацин.

                Значи, Рацин ме обзема уште кога за прв пат влегов во потонот и ја видов карпата. Таа не сврза одамна и нејзиниот дух е сеуште голем. Кога влегувам во куќата  на Солеви, јас незабележливо споделувам бакнеж затоа што ова карпа за мене е сеуште света.

                Велешанката Панка Дерменџиева, од Солено чешмиче, му била учителка на Кочо Солев. Таа раскажуваше многу интересни приказни за неговото детство.  За прв пат ќе ги запишам и споделам со Вас.

                Имено, во прво одделение Кочо имал учител. На крај на учебната годината, при постројувањето за фотографирање, децата од класот биле убаво облечени , залижани во косите, намирисани, додека единствено Кочо бил бос и парталав. Кога тој застанал на крајот од редот учителот го фатил за рака и го ставил во средина, до детето на Орковци, позната велешка грнчарска фамилија.

                Деца како деца, често умеат да се задеваат и да галамат. Во една таква ситуација  со децата од класот на Кочо учителот интервенирал за да ги смири и за да се оправда едно од нив го наклеветило токму Кочо дека има ливче во рака на кое има нешто напишано. Учителот го земална кое пишувало: „Гарибалди“! Тој го прашал Кочо од каде е и што значи напишаниот збор на што добил одговор дека станува збор за револуционер за кого слушнал на радио во грнчарската работилница на Орковци каде го учел занаетот додека одел и на училиште. Учителот му соопштил на Кочо дека е забрането да се зборува за Гарибалди и дека неговиот татко може да заврши во затвор на што добил одговор низ насмевка : „ Учителе тоа не е можно, бидејќи татко ми веќе трета година е во војска!!“.  Учителот се изненадил но не заборавил  да им раскаже на Орковци да внимаваат кога слушаат радио, особено забранетите страници, и да поставуваат човек на порта, кој ќе внимава присутните и минувачите .

                Ете, таков бил Кочо. Слободоумен и храбар за што честопати запаѓал и во невољи поради својата желба да ја истера правдата.

Фурната на Дерманџиеви, од лево, на фотографијата на „Солено чешмиче“ во Велес во 1916 година

                Интересна е и  приказната  на Панка Дерменџиева која раскажала за една случка поврзана со Кочо, во трето одделение. Во тоа време да имаш молив и тетратка биле луксуз, реткост  во одделението. Но еден од учениците сепак ги имал. Покрај тетратката татко му му дал и мало моливче за пишување. Еден ден ученикот заплакал бидејќи му го снемало моливот. Сомнежот паднал на Кочо кој седел до него. А тој станал и храбро ја превртел внатрешноста на надвор но од неговите џебови не паднал бараниот предмет. Се создала непријатна тишина во класот. И траела се дури бараното мало моливче не го здогледале сокласниците на Кочо истркалан две клупи подалеку. Тогаш Кочо самоуверено му рекол на другарчето дека нема потреба да краде моливи; ако му треба ќе го праша, а тој сигурно ќе му го даде! Дерманџиева, исто така, раскажала дека Кочо подоцна често позајмувал моливи !

                Ова го запишав за да остане како траг, сеќавање на Панка Дерменџиева, пријатна и разговорлива старица, каква ја паметам од времето кога бев дете. Таа често ме подучуваше и ме тераше да рецитирам и да и` раскажувам случки од маалото.

                Во продолжение, веќе наредната недела, ќе напишам нешто и за картичките кои Кочо Солев и` ги испраќал на Раца Фирфова. Внимателно читајќи ги и проучувајќи ги дојдов до некои неверојатни случајности и интересни согледувања за нив.    

                По природа сум сомничав и мојот порив за истражување често ме наведува да пребарувам и по некои работи што за многумина би биле прифатливи и тоа како ,,здраво за готово“. Јас секогаш барам „нешто повеќе“. За тоа ќе читате наредната сабота.

До тогаш останете ми здрави и живи!

Честитки за велигденските празници

Вашиот хроничар

Љупчо Данов

Сподели:

Напиши коментар

Станете член на ДУМА.мк и споделете го вашето мислење преку коментар. Кликнете тука за да се најавите.

8xbet คาสิโนออนไลน์888
8xbet
8xbet
ผลบอลสดไทยทุกแมชทั่วโลก
วิธี สมัคร บา คา ร่า มือ ถือ
ดูบอลสดดูบอลออนไลน์
ข่าวฟุตบอล
8xbet บาคาร่า
8xbet เว็บพนันออนไลน์เว็บตรง
บอลไทย U23
แทง บอล เดี่ยว
ข่าวบอลอังกฤษ
การคาดการณ์การแข่งขัน
8xbet คาสิโนสด
คะแนน ผล บอล สด 888
พัทยาสปอร์ต
ข่าวกีฬาเขตร้อน
ผลบอลสดวันนี้
ดูบอลสด
ถ่ายทอดสดฟุตบอล
ราคา บอล ภาษา ไทย
8xbet แจกเครดิตฟรี 1000บาท
ไทยล่าสุดฟุตบอลยุโรป
ดูบอลออนไลน์888
โปรแกรม ฟุตบอล ไทย วัน นี้
8xbet
888 ผล บอล สด ภาษา ไทย
8xbet-สล็อตแมชชีน
ถ่ายทอดสดฟุตบอลวันนี้
ดูการแข่งขันฟุตบอลออนไลน์
วันนี้ล่าสุดฟุตบอล
ดูบอลสด
ดูบอลสดดูบอลออนไลน์
กษัตริย์สปอร์ต
เว็บข่าวกีฬา
ข่าวกีฬา ข่าวฟุตบอล
ดูบอลสด
ผล บอล ไทย 888
ฟุตบอลไทยล่าสุด
บอล วัน นี้ บ้าน ผล บอล
ผลบอลสดไทย
ผล บอล สด 888
อัปเดตข่าวบาดเจ็บ ล่าสุด
ผล บอล สด ตาราง คะแนน
ดูฟุตบอลออนไลน์
ข่าวกีฬา ผลการแข่งกัน
8xbet
ตาราง บอล สด ไทย
วิธี สมัคร บา คา ร่า มือ ถือ
ข่าวกีฬาวันนี้
ผลบอลสดวันนี้
8xbet
ข่าวกีฬาสดใหม่
Sport Live News
8xbet สล็อตออนไลน์
8xbet คาสิโนสด
meta789 สถานีข่าวกีฬาฟุตบอล
การเดิมพัน 8xbet
ผล บอล ไทย สด
8xbet
8xbet - หน้าแรกการเดิมพันออน
8xbet คาสิโนออนไลน์
ดูบอล ดูบอลสด
8xbet เข้าสู่ระบบ
8xbet คาสิโนออนไลน์
8xbet คาสิโนสดไทย
8xbet
ดูบอลสด วันนี้ HD ครบทุกคู่
ข่าวกีฬาวันนี้
8xbet คาสิโนถูกกฎหมาย
ดูบอลสดดูบอลออนไลน์
คะแนนฟุตบอล และข่าวสาร
8xbet
ดูบอลออนไลน์
ข่าวกีฬา ฟุตบอล
บอลไทย U23
ผล บอล พรีเมียร์ ลีก
TNS Thai Sport
ตก็สามารถดูบอลออนไลน์ได้ทันที.
8xbet
พนัน บอล สด
ดูบอลสดดูบอลออนไลน์
ตารางบอล
แพลตฟอร์มการเดิมพันชั้นนำของเอเชีย
ข่าวกีฬาวันนี้
เว็บไซต์รวมกีฬาและภูมิศาสตร์มนุษย์ของประเทศไทย
ฟุตบอลวันนี้ ถ่ายทอดสด
ผล บอล ไทย สด
โปรแกรม บอล ไทย u23
8xbet ออนไลน์
8xscore
ข่าวฟุตบอล
8xbet คาสิโนออนไลน์อันดับ1
วิธี สมัคร บา คา ร่า มือ ถือ
บอล สด 888
8xbet
สกายสปอร์ต
การดำเนินชีวิตที่เทคโนโลยี
ดูบอลออนไลน์ ไม่กระตุก
วิธี สมัคร บา คา ร่า มือ ถือ
สำหรับคอกีฬาอย่างคุณไม่ควรพลาด
8xbet สโมสรกีฬาออนไลน์และคาสิโน
คาสิโนออนไลน์ 8xbet
ไฮไลท์ฟุตบอลตารางบอล
ดูบอลออนไลน์ทุกลีกทั่วโลก
ผลบอลสดวันนี้
ฟุตบอลต่างประเทศ
8xbet คาสิโนออนไลน์
ดูบอลสดฟรี
ดูบอลฟรี android tv รองรับทุกระบบ
ข่าวฟุตบอลไทย
ข่าวฟุตบอลล่าสุด
8xbet เว็บคาสิโนสด
บอลไทย ตารางแข่ง
Nuru Sports Club
ดูฟุตบอลออนไลน์
8xbet เว็บบาคาร่าออนไลน์
ข่าวฟุตบอลไทยล่าสุด
วันนี้ล่าสุด
Sunshine Sports
ผลบอลพรีเมียร์ลีก
ข่าวฟุตบอลไทยล่าสุด
ดูบอลสดดูบอลออนไลน์
และกีฬาอื่นๆ
ผลบอลเมื่อคืน
8xbet เครดิต ฟรี
สารานุกรม
8xbet
ข่าวกีฬาวันนี้
ผลบอลสด
แทง บอล ขั้น ต่ํา
ผล บอล พรีเมียร์ ลีก อังกฤษ ล่าสุด ลา ลิ กา
บอลไทย
ตารางบอลล่าสุด
พรีเมียร์ลีก
ผลบอลผลบอลสด
โปรแกรม บอล
ข่าวการแข่งขันฟุตบอล
เว็บดูบอลออนไลน์ที่จะช่วยให้คุณ
8xbet คาสิโนออนไลน์
ดูทีวีออนไลน์
8xbet คาสิโนบาคาร่า
ดูบอลสด
การคาดการณ์การแข่งขันอ
ได้เครดิตฟรี 100 บ
โปรแกรม ถ่ายทอด ฟุตบอล สด
อัปเดตข่าวฟุตบอล ล่าสุด
ถ่ายทอดสดฟุตบอล
ฟุตบอลเชลซีถ่ายทอดสด
วิธีแทงบอลในเว็บ
ถ่ายทอดสดฟุตบอล
แทง บอล ออนไลน์ ยัง ไง
อัตรา แทง บอล
พนัน บอล สด
รวมข่าวฟุตบอล ผลบอล
ผลบอลสด7m888
8xbet การพนันออนไลน์
ข่าวกีฬา
ผลบอลสด
8xbet คาสิโน มีอะไรบ้าง
ฟุตบอลทีมชาติไทย
ตาราง ฟุตบอล ทุก ลีก
แทง บอล คือ อะไร
ตาราง คะแนน พรีเมียร์ ลีก
โปรแกรมถ่ายทอดสด
ดูบอลออนไลน์
ข่าวกีฬา
บอล พรีเมียร์ ลีก
คะแนน บอล สด
ผลฟุตบอล
ผลฟุตบอลไทยวันนี้
ผลบอลสดไทยทุกแมชทั่วโลก
ข่าวกีฬาออนไลน์
ไฮไลท์ฟุตบอล
Sports Around Thai
8xbet เครดิตฟรี50 แทง บอล
ไฮไลท์ฟุตบอล
สล็อตออนไลน์
กีฬาต่างประเทศ ผลบอล
เดิมพันแมนเชสเตอร์ซิตี้
ผลบอลสด888
8xbet คาสิโนออนไลน์เว็บตรง
ไฮ ไล ท์ แมน ยู ล่าสุด
ผล บอล พรีเมียร์ ลีก อังกฤษ ล่าสุด
เว็บไซต์เดิมพันกีฬาที่ดีที่สุด
ดูบอลออนไลน์
เดิมพันกับ 8xbet
วิเคราะห์บอล
8xbet
8xbet คาสิโนออนไลน์ที่ดีที่สุดในเมืองไทย คา
ข่าวกีฬาวันนี้ ล่าสุด
ดูฟุตบอลออนไลน์
ดูบอลสดไทย
8xbet สล็อตแมชชีน
พนัน บอล สด
ข่าวบอลพรีเมียร์ลีก
แม็กกี้ สปอร์ต
8xbet
ข่าวกีฬา ล่าสุด
4U Sports Thai
8xbet คาสิโนพรีเมียม
ข่าวกีฬาล่าสุด
ผลบอลสด888 บอลพรุ่งนี้
เกมสล็อต 8xbet
ดูบอลออนไลน์ทุกลีกทั่วโลก
ผล บอล สด 365
ผลบอลพรีเมียร์ลีก
8xbet คาสิโนออนไลน์
8xbet
กีฬาแห่งประเทศไทย
8xbet
ถ่ายทอดสดฟุตบอล
ข่าวกีฬาไทย 24
สล็อตออนไลน์เว็บตรงไม่ผ่านเอเย่นต์ PG SLOT99
ผล บอล สด sbobet
เว็บโป๊กเกอร์ออนไลน์ ที่ pokerthai99
ผลบอลสด
ฟุตบอลไทยวันนี้ช่องไหน
อัตรา แทง บอล วิเคราะห์บอล
รายการ บอล วัน นี้ พรีเมียร์ ลีก
ผลฟุตบอลไทยวันนี้
ถ่ายทอดสด บอลวันนี้ ช่อง
ถ่ายทอดสด บอลวันนี้ ช่อง
ทีเด็ดบอลวันนี้ 4 คู่ผลบอลสด
ตารางบอลวันนี้ ทุกลีก ภาษาไทย
ดูวิเคราะห์บอลวันนี้
ไทยลีก วันนี้ ถ่ายทอดสดไทยลีก วันนี้ ถ่ายทอดสด ช่อง ไหน
โปรแกรม พรีเมียร์ ลีก อังกฤษ ถ่ายทอด สด
เช็ค ผล บอล วัน นี้ พรีเมียร์ ลีก อังกฤษ
888 ผล บอล ผล บอล สด